லே எரிந்த நாள்
இந்தியாவின் “கிரவுன் ஜுவல்” என அழைக்கப்படும் லடாக் – அதன் மடாலயங்கள், பனிச்சரிவுகள் மற்றும் புவிசார் முக்கியத்துவத்திற்காக அறியப்பட்ட பகுதி – அமைதியின் முகத்தை இழந்து வன்முறையில் சிக்கியது.
செப்டம்பர் 24 அன்று லேவில் ஏற்பட்ட வன்முறையில் 4 பேர் உயிரிழந்தனர், பலர் காயமடைந்தனர். மாநில அந்தஸ்து மற்றும் ஆறாம் அட்டவணை (Sixth Schedule) பாதுகாப்பு கோரிய போராட்டம் தீவிரமடைந்து, அரசு அலுவலகங்கள் மற்றும் பாஜக அலுவலகங்கள் மீது தாக்குதல், வாகனங்களுக்கு தீவைத்தல், காவல்துறையுடன் மோதல் ஆகியன நடந்தன.
மாறும் சோனம் வாங்சுக்
“3 இடியட்ஸ்” படக் கதாபாத்திரத்திற்கு தூண்டுதலாகவும், உலகளாவிய சூழல் விருதுகளை பெற்ற கண்டுபிடிப்பாளராகவும் பெயர் பெற்ற சோனம் வாங்சுக் – இப்போது கலவரத்துக்கு தூண்டுதலாக குற்றம் சாட்டப்பட்டு தேசிய பாதுகாப்புச் சட்டத்தின் கீழ் கைது செய்யப்பட்டுள்ளார்.
2019ல் 370வது பிரிவு நீக்கப்பட்டு லடாக் யூனியன் பிரதேசமாக அறிவிக்கப்பட்டபோது வாங்சுக் அதனை பாராட்டியிருந்தார். ஆனால் தற்போது மாநில அந்தஸ்து கோரிக்கையும், ஆறாம் அட்டவணை பாதுகாப்பு கோரிக்கையும் முன்வைத்திருப்பது அவரது நிலைப்பாட்டில் முரண்பாடாக விமர்சிக்கப்படுகிறது.
பியாங் நில விவகாரம்
2025 ஆகஸ்ட் 21 அன்று, லே துணை ஆணையர், வாங்சுக்கிற்கு 2018ல் வழங்கப்பட்ட 135 ஏக்கர் நிலக் குத்தகையை ரத்து செய்தார். ஆறு ஆண்டுகளாக எந்த முன்னேற்றமும் செய்யப்படாதது, பல கோடி ரூபாய் நிலக் கட்டணம் செலுத்தப்படாதது, அங்கீகரிக்கப்பட்ட பல்கலைக்கழக இணைப்பு இல்லாதது உள்ளிட்ட காரணங்களால் குத்தகை செல்லாது என தீர்மானிக்கப்பட்டது.
இதனை அரசியல் பழிவாங்கலாகக் கண்ட வாங்சுக், 35 நாள் நோன்பு போராட்டம் மேற்கொண்டார்.
நிதி முறைகேடு குற்றச்சாட்டு
வாங்சுக்கின் அமைப்பான Students Educational and Cultural Movement of Ladakh வெளிநாட்டு நிதி ஒழுங்குமுறைச் சட்டம் (FCRA) கீழ் பல மீறல்களுக்குப் பிறகு உரிமம் ரத்து செய்யப்பட்டது. நிதி திசை திருப்பம், முறையற்ற கணக்குகள் மற்றும் அங்கீகாரமில்லாத செயல்களில் பணம் பயன்படுத்தியதாக குற்றம் சாட்டப்பட்டது.
இதேபோன்ற குற்றச்சாட்டுகள் 2007-ல் கூட முன்வைக்கப்பட்டதாக பதிவுகள் காட்டுகின்றன.
நோன்பில் இருந்து கைது வரை
நோன்பு உலகளவில் கவனம் ஈர்த்தது. “சோனம் வாங்சுக் சிறையில் இருப்பது, அவரை வெளியே விடுவதைக் காட்டிலும் ஆட்சிக்கு ஆபத்தானது” என அவர் கூறியிருந்தார். செப்டம்பர் 25 அன்று வன்முறை தீவிரமான போது, அவர் தேசிய பாதுகாப்புச் சட்டத்தின் கீழ் கைது செய்யப்பட்டார்.
அரசியல் பின்னணி
எதிர்க்கட்சிகள், சமூக ஊடகங்களில் வாங்சுக்கை “நவீன காந்தி” என விளம்பரப்படுத்தி போராட்டத்தை தீவிரப்படுத்தியதாக தகவல்கள் தெரிவிக்கின்றன.
விமர்சகர்கள், இது எல்லைப்பகுதியை தளர்வாக்கும் முயற்சி எனக் கூற, ஆதரவாளர்கள் உண்மையான கோரிக்கைகளை அரசியல் ரீதியாக மாசுபடுத்துவதாக அரசு செயல்படுகிறது என வாதிடுகின்றனர்.
லடாக் & இந்தியா – உயர்ந்த பங்குகள்
லடாக், கலாச்சார அழகை மட்டுமல்லாமல், சீன எல்லை, அரிய கனிமங்கள், இராணுவ முகாம்கள் ஆகியவற்றின் மூலம் தேசிய பாதுகாப்பிற்கும் முக்கியமான பகுதி.
இங்கு நீடித்த கலவரம், உள்ளூர் அரசியலைத் தாண்டி நாட்டின் பாதுகாப்பிற்கே ஆபத்தாகும்.
லடாக் கலவரம், உண்மையான உள்ளூர் கோரிக்கைகள், தனிப்பட்ட சர்ச்சைகள், அரசியல் வாய்ப்புகள் ஆகியவற்றின் கலவையாக உள்ளது.
சோனம் வாங்சுக் – அவர் சமூகசீர்திருத்தவாதியா அல்லது தூண்டுபவரா என்ற கேள்வி இன்னும் திறந்தே உள்ளது. ஆனால் மறுக்க முடியாத ஒன்று – லடாகின் அமைதியான முகம் குலைந்துவிட்டது.